Planowanie oczek wodnych i sztucznych stawów
Jak najtaniej wykonać oczko wodne?
Wielu posiadaczy ogrodów przydomowych i działek rekreacyjnych marzy o budowie oczka wodnego, lub małego stawu. Jeśli poziom wody gruntowej jest zbyt niski, to konieczna jest izolacja wodoszczelna utrzymująca wodę w planowanym sztucznym zbiorniku. Pierwszy najczęściej spotykany pomysł polega na wyłożeniu dna wykopu czarną, grubszą folią budowlaną. Często jednak folia przecina się przy układaniu kamieni (w celach ozdobnych) i donic z kwiatami. W najlepszym wypadku folia ulega przecięciu po pierwszych większych mrozach kiedy kamienie posuwane przez pęczniejący lód przecinają folię. W końcu folia wystawiona na działanie słońca robi się krucha, pęka i samoistnie drze się. Poniżej przedstawiono przemyślane wzory budowy oczka wodnego z colidną hydroizolacją.
Jak solidnie zbudować oczko wodne?
Zbiornik oczka wodnego zaleca się zbudować jako solidny żelbetowy zbiornik uszczelniony powierzchniowo-wgłębnie dwoma warstwami Hydrostopu-Mieszanki Profesjonalnej nr 209. Projekt zbiornika powinien być sporządzony przez uprawnionego projektanta i powinien uwzględniać obliczenia wytrzymałościowe wskazujące, że dobrana grubość betonu i ilość zbrojenia są odpowiednie aby napór zamarzającego gruntu oraz lód pęczniejący w zbiorniku w zimie nie spowodowały jego zarysowania-pękania.
Rys. 1. Szkicowa propozycja konstrukcji żelbetowego zbiornika oczka wodnego: 1-zbiornik z płyty żelbetowej, 2-zbrojonej siatką górną i dolną, 3-pokryty powłoką wodoszczelną z materiału Hydrostop-Mieszanka Profesjonalna [1,6kg/m2].
Zbiornik posiada półki na rośliny lekko nachylone (5 do 10% spadku aby zanieczyszczenia miały tendencję przesuwać się niżej przy ruchu wody), ścianki gładkie odchylone od pionu (25 do 45% skosu aby kra lodowa miała tendencję unoszenia się), pompę z filtrem (jeśli woda ma być przejrzysta) i ewentualnie fantazyjną kaskadą wodną lub fontannę. W zbiorniku można ukształtować brodzik, wydzielić obszary na różne rodzaje roślin wodnych, budować kładki, wyspę z altanką, na półkach ustawiać donice z roślinami, rozłożyć luzem dla ozdoby kamienie i inne przedmioty. Półki i płytkie obszary należy zaplanować z rozwagą tak, aby nie stworzyć miejsca dogodnego na polowania dla kotów, które lubią zaczajać się przy płytkich fragmentach zbiornika.
Jak niedrogo i solidnie zbudować duże oczko wodne lub mały sztuczny staw?
W przypadku większych zbiorników ponad 40m2 budowa solidnego zbiornika żelbetowego może być zbyt kłopotliwa i kosztowna. Dlatego wskazujemy na możliwość budowy sztucznej glinianki o konstrukcji jak na rysunku.
Rys. 2. Budowa sztucznej glinianki: 1-ściana z płyty żelbetowej, 2-zbrojenie siatką, 3-powłoka izolacyjną Hydrostop-Mieszanka Profesjonalna [1,6kg/m2] zwiększająca odporność płyty, 4-warstwa ubitej gliny uszczelniającej dno [minimum 10cm grubości], 5-wylewka betonowa zabezpieczająca glinę przed uplastycznieniem. Grubość wylewki przy styku ze ścianami powinna wynosić 10 do 15cm aby dać oparcie napierającym ścianom, a na środku wystarczy aby miała 5 do 8cm grubości. Wylewka powinna być zbrojona siatką z drutu grubości 4 do 6mm i o oczku 10 do 15cm. Skarpy sztucznej glinianki są dylatowane co 4 do 8m. Wylewkę można dylatować na kwadraty o boku do 8m. Pod dylatacje i połączenia płyt betonowych należy podłożyć pasek folii polietylenowej aby zminimalizować wypłukiwanie gliny.
Jeśli płyty ścian zabezpieczy się przed zsuwaniem to ubitą glinę można nakryć geowłókniną i zasypać pospółką w warstwie o grubości 20 do 30cm co umożliwia uniknięcie wylewania płyty betonowej jako materiału brudzącego na etapie rozbiórki zbiornika. Możliwe jest też wykorzystanie mat bentonitowych.